Ondanks het invoeren van de nieuwe blauwe zak wordt momenteel slechts 80,8 % van de petflessen en 64 % van de blikjes gerecycleerd in België, terwijl landen met een klassiek statiegeld systeem meer dan 90 % recycleren. Dan is de conclusie toch duidelijk?            

In 2023 startte de Vlaamse regering een proefproject rond de invoering van digitaal statiegeld, dat door velen werd ervaren als een poging vanuit de afvallobby om statiegeld tegen te houden. Het proefproject hield in dat elk plastic flesje en blikje een unieke QR code krijgt op de verpakking. Via je smartphone kan je die QR code dan scannen wanneer je de lege verpakking terug inlevert, bijvoorbeeld door die in je blauwe zak te gooien. Op dat moment krijg je dan het statiegeld terug gestort op een digitale rekening.

Maar enkel een terugbetaling na het scannen van de verpakking met een smartphone is natuurlijk onvoldoende. Daarom voorzagen de plannen in het ontdubbelen van de vuilnisbakjes in de openbare ruimte met een blauw vuilnisbakje naast elk bakje voor restafval. Dat was een operatie waarvoor naar de gemeenten werd gekeken. En voor inwoners die niet over een smartphone met QR scanner beschikten of die niet wilden gebruiken, werd gedacht aan self scanners die verdeeld zouden worden door de gemeenten.

Het proefproject rond de invoering van digitaal statiegeld kreeg heel wat kritiek. Als vertegenwoordiger van alle Vlaamse gemeenten gaf de VVSG (Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten) dan ook een negatief advies. Ze haalde o.a. aan dat een digitaal statiegeldsysteem het risico inhoudt dat een aantal verborgen kosten bij de lokale besturen terechtkomen zoals bij de inzameling via openbare vuilnisbakken of verdeling van thuisscanners.

De Statiegeldalliantie pleit al jaren voor de invoering van statiegeld. De organisatie heeft meer dan 1.300 partners in België en Nederland, waaronder onze gemeente. Ze riep onlangs de gemeenten op om zich uit te spreken tegen de invoering van een systeem van digitaal statiegeldsysteem en dit te laten weten aan de bevoegde Vlaamse minister.

Vanwege de oproep van de Statiegeldalliantie diende Groen op de gemeenteraad van 18 februari een motie in om zich uit te spreken tegen de invoering van digitaal statiegeld. Geen enkele partij wilde de motie echter goedkeuren. Als belangrijkste argument werd aangehaald dat ‘er toch geen statiegeld komt’. Van een gemeente die zelf lid is van de Statiegeldalliantie hadden we véél beter verwacht.